Lương Phi khai giảng lớp truyền dạy kỹ thuật khắc chữ trên lá buông
Ngày 21/11/2024, tại chùa Sà Lôn, xã Lương Phi, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh An Giang kết hợp cùng Phòng Văn hóa thông tin huyện Tri Tôn tổ chức khai giảng lớp truyền dạy kỹ thuật khắc chữ trên lá buông cho 18 vị sư sãi dân tộc Khmer trên địa bàn xã Lương Phi tham gia khóa học. Tham dự lễ có hòa thượng Chau Ty, phó pháp chủ hội đồng chứng minh Giáo hội phật giáo Việt Nam, trụ trì chùa Soài So, cùng các vị chủ trì chùa Khmer trên địa bàn huyện Tri Tôn, thị xã Tịnh Biên.
Đây là hoạt động nằm trong Dự án 6 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Tri thức và kỹ thuật viết chữ trên lá Buông của người Khmer An Giang là một loại tri thức dân gian, bên trong ẩn chứa một kho tàng vô giá của tri thức nhân loại đó chính là Kinh Phật. Hiện có 30/65 chùa Khmer của huyện Tri Tôn và thị xã Tịnh Biên còn lưu giữ với trên 100 bộ Kinh lá Buông. Loại hình di sản này đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2017. UBND tỉnh An Giang vừa phê duyệt Đề án "Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Tri thức và kỹ thuật viết chữ trên lá Buông của người Khmer tỉnh An Giang đến năm 2030", với mục đích khôi phục và bảo tồn các giá trị di sản văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer và đào tạo lực lượng kế thừa… Trong thời gian 45 ngày, các vị sư sãi được nghệ nhân hướng dẫn kỹ thuật khắc chữ, cách chọn là, phơi lá, cách chế biến và sử dụng bột đen làm nổi bật các con chữ và lưu giử lá buông được lâu bền, tránh mối mọt.
Hòa thượng Chau Ty cho biết, lá Buông được chọn ngay từ khi còn là búp trên cây và được ghép vào khung cây để lá phát triển theo ý muốn, tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời từ 3 - 5 tháng, sau đó mới cắt xuống, mang phơi khô và sử dụng. Để chế tác được kinh lá buông, còn đòi hỏi sự tỉ mỉ, tập trung cao độ của người thực hiện. Bởi sai một nét, xem như hỏng cả tấm lá kinh. Với người mới tiếp cận kỹ thuật khắc chữ, chỉ có thể chế tác hoàn thiện vài lá kinh mỗi ngày. Đối với những tấm kinh sau khi khắc xong, vẫn chưa xuất hiện chữ rõ nét, phải bôi thêm một lớp mực, vài lớp dầu mới cho ra thành phẩm như mong đợi. Sau khi được phơi khô, những tấm kinh sẽ đóng thành bộ và lưu giữ trong nhiều năm.
Tin của PV Hồng Đăng